1. Myn memmetaal is alles dat ik nedich haw.
Myte FeitOerslaan
MyteHoewol’t dat foar in lyts part fan de minsken wier wêze sil, is foar de mearderheid fan de boargers yn Europa in oare taal njonken harren memmetaal nedich foar ûnderwiis, saken dwaan- en inoars kultueren begripe te kinnen. Folgjende fraach
2. Ik bin net twatalich/meartalich. Ik praat mar ien taal.
Nei alle gedachten in myteDe kâns is grut datsto dat eigentlik wol bist. In pear jier ferlyn wie it tinken dat in twatalich persoan yn alle gefallen twa talen tige goed kinne moast, datsto fan ien taal in oarspronklike sprekker wêze moast en fan de oare taal hast in oarspronklike sprekker. It nije ynsicht leit net sokke ferwachtingen oan taalbrûkers op. Asto reklames, ferskes, gedichten, paadwizers, sinnen yn in oare taal begrypst, dan bisto meartalich – do brûkst mear as ien taal om it boadskip te begripen. Folgjende fraach
3. Measte minsken yn de wrâld brûke mear as ien taal.
Feit“Mear as 50 persint fan de befolking fan de wrâld funksjonearret yn de deistige praktyk mei twa of mear talen. Mei oare wurden, meartaligens, net ientaligens, is de noarm. Der binne ferskate redenen wêrom’t ien twa- of meartalich is; âlden hawwe dy’t twa talen prate; ferhúzje nei it bûtenlân foar wurk; politike migraasje, dat makket dat yndividuën en famyljes in taal fan in nije mienskip leare moatte wylst sy wol bannen hâlde nei harren thúslân; ûnderwiis, wêrby’t bern bûtenlânske of twadde talen op skoalle oppikke; twa of meartalige mienskippen, dêr’t yndividuën yn de deistige praktyk wikselje tusken talen; en histoaryske barrens lykas de ûntdekkingen yn de 15de en 16e iuw dy’t laten ta koloanialisme, dêr’t de taal fan de koloanisator oannommen waard troch de minsken, en as lokale fariant fierder gie.”Nayr Ibrahim (2015) Folgjende fraach
4. Ingelsk is de iennige taal dy’t bern nedich hawwe.
MyteYn de situaasje dat de memmetaal fan bern Ingelsk is, soe dat harren funksjonearje litte as ientalich. Dat soe betsjutte dat sy de ferrykjende ûnderfining fan it learen fan in ekstra taal misse moatte. Oan de oare kant, as bern allinne mar harren memmetaal sprekke en Ingelsk, misse sy ferskate mooglikheden dy’t fuort komme út it kennen fan oare Europeeske (en wrâld) talen. Dat hat konsekwinsjes foar takomstich ûnderwiis en wurk. Folgjende fraach
5. Bern reitsje derôf as sy mear as ien taal tagelyk leare.
MyteUndersyk hat sjen litten dat it learen fan mear talen bern op gjin inkele wize skea docht – it kin harren allinne mar better meitsje yn it kommunisearjen en it learen fan oare talen. Guon twatalige bern ferwikselje grammatika regels no en dan of brûke wurden út beide talen yn deselde sin, bygelyks, ‘quiero mas juice’(ik wol mear fruchtesop). Dit is in gewoan ûnderdiel fan de ûntwikkeling fan twataligens en betsjut net dat it bern yn ‘e war is. Gewoanwei kinne bern as sy 4 jier binne ferskillende talen ûnderskiede mar sa no en dan brûke se beide talen yn ien sin. Uteinlik sille sy leare beide talen korrekt fan inoar te ûnderskieden. Folgjende fraach
6. Ik kin in bern net helpe in taal te learen of te brûken as ik sels de taal net (goed genôch) kin.
Nei alle gedachten in myteDit is der fier by troch. As dosint of ûnderwizer, kinst mooglikheden kreëare foar bern om harren thústalen te brûken. Nûgje harren út om mei tekeningen de doeltaal en harren thústaal op papier te setten, do kinst dan maklik begripe wat de bern sizze en mooglik sels fan harren leare! Folgjende fraach
7. As learlingen de taal fan it ûnderwiis net kenne, dan leare sy it bêste troch allinne oan dy taal bleatsteld te wurden, en allinne mar dy taal te brûken.
MyteTroch in taal twingend op te lizzen oan bern om se sa harren memmetaal ferlieze te litten, sil net de winske resultaten opsmite. De thústaal fan bern jout in needsaaklik feilichheidsnet en in kognityf middel dat sy brûke om te learen. It oanmoedigjen fan de thústalen helpt de it ûntwikkeljen fan feardichheden fan in skoalle taal, de thústaal en oanfoljende talen. Folgjende fraach
8. Trochgean mei it brûken fan de thústaal/talen fersteurt it learproses fan bern fan de taal dy’t foar ûnderwiis brûkt wurdt.
MyteFeitliken kin de thústaal as in basis brûkt wurde om de taal fan it ûnderwiis en oanfoljende talen te learen. It jout bern ek in taal om kommunisearjen mei harren âlders, fersoargers en mooglik ek dosinten wilens sy oare talen leare. Folgjende fraach
9. Myn baan is it om taal X as in bûtenlânske taal te ûnderwizen en net om yn myn klasselokaal mei oare talen om te gean.
Myte Feit
MyteDe thústaal fan bern en oare talen, dy’t sy kenne, erkenne, jout harren it gefoel wolkom en weardefol te wêzen. Wurkje yn in omjouwing dêr’t sy harren wurdearre en feilich fiele makket it foar bern mooglik mear ynteresse yn en mear belutsen te wêzen by harren wurk. Troch de doar fan it klasselokaal iepen te setten foar ferskillende talen, it libben fan bern en learkrêften/ûnderwizers kin ferrykjend wêze. De tiid dy’t it kostet om de talen fan bern der by te beheljen kin in foardiel opleverje by it learen fan talen yn it algemien. Hasto it goed dien?Faaks hasto ynteresse in de neikommende links nei dizze en oare myten: British Council François Grosjean Healthy ChildrenEuropean Day of Languages - Language facts Dizze kwis wie yn earsten opset foar de Inspiring language learning in the early years side fan it European Centre for Modern Languages of the Council of Europe.
This quiz is available in many more languages:
Bosanski, Català, Deutsch, Dansk, Ελληνικά, Eesti, English, Español, Français, Frysk, Hrvatski, Magyar, Հայերեն, Italiano, ქართული, Crnogorski jezik, Македонски Јазик, Malti, Polski, Русский, Slovenský jazyk, Slovenščina, Shqip, Српски, Svenska, Türkçe, Українська